includi in Oss #2: een industrieel ontwerp vol lokale verrassingen

‘Includi in Oss’ is een minireeks van verhalen die duidelijk maakt wat de aanpak is van het Gronings ontwerpbureau. In deel 2 vertelt Tessa Wennink over het definitieve ontwerp en deelt ze haar top vijf uit die plannen. “We hebben écht uitgepakt”, verklapt ze alvast. “Een bezoek aan het Warenhuis wordt een ware ontdekkingstocht. En een plek waar je op informele wijze in aanraking komt met de stadsgeschiedenis.”

Het industriële verleden

Toen Tessa en haar collega’s aan het ontwerp begonnen, was het doel al snel duidelijk. De ziel van Oss moet straks voelbaar zijn, zodat mensen zich echt herkennen in de plek. Dus ging includi op zoek naar de identiteit van de stad. “We kwamen al snel uit op het industriële verleden van Oss, wat zich vertaalt naar het gebruik van stoere, robuuste materialen”, aldus Tessa. “Maar we vonden het te makkelijk om alleen veel staal en beton en andere rauwe grondstoffen te gebruiken. Dus gingen we op zoek naar het antwoord op de vraag: waarom vinden mensen een industrieel interieur eigenlijk aantrekkelijk? En ook: hoe kunnen we dat implementeren in Oss?”

Het ontwerpbureau vond het antwoord in Duitsland. Daar bezochten ze oude fabrieksterreinen die zijn omgetoverd tot openbare parken: Landschaftspark Duisburg-Nord en Zeche Zollverein Essen. “Hier ervaarden we de magie van het industriële erfgoed”, zegt Tessa. “Simpel gezegd: bij het ontwerpen van industriële plekken komt meestal eerst de functie en dan de vorm. Daardoor is voor de ‘gewone bezoeker’ de esthetiek en ruimtelijke indeling vaak vervreemdend en zelfs onlogisch. Als fabrieksprocessen zijn weggevallen en je bezoekt een voormalige industriële plek, dan staat de vorm er nog steeds, maar is er een nieuwe functie. Deze mix van oude vorm en nieuwe functie zorgt voor verrassing en aantrekkingskracht. Dat laten we in het interieurontwerp van het Warenhuis zien.”

De ‘productielijn’ van het Warenhuis

En dus dook includi samen met het Stadsarchief in de lokale industrie van vroeger. Dat deden ze met talloze verhalen en vooral veel foto’s: van tapijtfabriek Bergoss, farmaceuten, margarinemakers en vleesverwerkers. Tessa: “Zeker in de voedingsindustrie zagen we steeds dezelfde productielijn. Van aanvoer naar opslag. Van opslag naar het verwerken van het product. En daarna naar rijzen, drogen of een ander onderdeel van het proces. Die lijn is straks ook te zien in het Warenhuis.”

“De boekenkasten van Bibliotheek Oss staan bijvoorbeeld symbool voor de opslag”, vervolgt de interieurontwerper. “Verder zijn er multifunctionele ruimtes met de werknamen ‘rijskamer’, ‘gieterij’ en ‘oven’. Natuurlijk worden de producten uiteindelijk ook ingepakt en verkocht. Dit gebeurt op de plek waar de Firma Streek, de streekwinkel, straks komt. Ook is er een ‘lab’ voor experimenten: de toekomstige kids space van het Warenhuis.”

Tessa’s top vijf

Tessa kan uren over het ontwerp praten. Misschien wel een dag of zelfs langer. Hoogtepunten? Daar zijn er heel veel van. Tessa deelt haar top vijf.

1. De hangende boekenkasten

“De kasten van de bieb hangen met verschillende constructies ongeveer dertig centimeter van de grond. Dit geeft zo’n apart effect: het zijn echte beauty’s. Alle kasten bevinden overigens aan de zijkant, zodat er volop plek is voor de bezoekers.”

2. De multifunctionele ruimtes

“De ruimtes die nu nog de werknamen ‘rijskamer’, ‘gieterij’ en ‘oven’ hebben, bepalen straks de industriële identiteit van het Warenhuis. Op een verrassende manier.”

3. Extra zachtheid

“Industrieel kan best hard zijn. Daarom hebben we ook zachtheid toegevoegd aan het ontwerp, met name op de plekken waar mensen langer verblijven.  Dat zie je bijvoorbeeld terug aan de zogenaamde cocoons tussen de boekenkasten. Hierin kunnen bezoekers zich even terugtrekken.

Verder mogen tapijten natuurlijk niet ontbreken. Die hebben prints, gebaseerd op diverse oude patronen en ontwerptekeningen van Bergoss. Dat geldt ook voor de stoffen die we in het Warenhuis gebruikt hebben.”

4. Kids space

“Wat we met de fabriekslijn in het groot doen, komt in de kids space in het klein terug. In de ruimte waar kinderen kunnen lezen, ontdekken en spelen, staat bijvoorbeeld een grote mixer. En er is een omgevallen emmer waar ze in kunnen zitten.” 

5. De werkbar

“Op één van de oude foto’s zagen we tapijtmakers aan de werkbank zitten. Die bank komt in het Warenhuis terug als werkbar. In twee varianten. Eén waar bezoekers tegenover elkaar kunnen zitten, en één waar ze naast elkaar kunnen zitten. Dit wordt dé plek van het Warenhuis om foto’s voor Instagram te maken!”