Dok’s kunsten: meesterlijk metselwerk
Projectarchitect bij Dok architecten
Als Dok architecten één ding niet heeft gedaan, is het zich inhouden. Het resultaat: een juweel op tekening. En zeer waarschijnlijk: het monument van de toekomst. Dok’s kunsten is een driedelige serie, waarin architecten van het Amsterdamse bureau vertellen over het ontwerp. Hun uitleg maakt het Walkwartier nóg bijzonderder.
In het derde en laatste deel vertelt projectarchitect Pieter Lievense uitgebreid over het meesterlijke metselwerk. Dit doet hij aan de hand van vier kenmerken die het beste laten zien hoe speciaal dit onderdeel is. “Het metselwerk geeft het Walkwartier een ongekende rijkdom”, belooft hij. “Niet alleen in hoeveelheid, maar ook qua materiaal en de fijne detaillering. Én in afwisseling: we combineren eindeloos met zes steensoorten en vier voegkleuren. Smullen dus voor de metselaars.”
1. Vlekkerige baksteen (custom made)
“De meest voorkomende baksteen is een gemêleerde beige steen. Maar die komt niet uit een catalogus: deze steen is speciaal gemaakt bij steenbakkerij Desta in het Belgische Hoogstraten. We wilden een rustige, chique baksteen, die alles behalve saai is. Zowel van dichtbij als van veraf. Desta heeft daarom engobe toegepast: een glazuurachtige techniek die voor kleurverschil zorgt. Zo ontstaat er een ‘vlekkerig’ geheel met diepte en nuance. Na een aantal bezoeken, prototypen en proefmuurtjes zijn de stenen inmiddels gebakken. Ze zien er goed uit.”
Projectarchitect bij Dok architecten
2. Rondingen in de woontoren
“De Walkwartier-steen komt ook terug in de woontoren. Bijzonder aan dit bouwdeel zijn de rondingen in de hoeken, die we zorgvuldig hebben uitgedokterd. Deze bepalen mede de romantiek van het gebouw. Voor dit gebogen metselwerk is een koppenverband nodig. In de hoeken vormen de korte zijden van de stenen dus de gevel. Dit gaat naadloos over in het metselverband met strekken: de lange zijden.”
3. De industriële details
“Ook belangrijk voor die romantiek: de industriële details in het metselwerk. Daarvan zijn er straks veel te vinden in de zogenaamde koekgevel, die is gebaseerd op de voorzijde van Stoomkoekfabriek de Ster. De betonbanden in de penanten en betonnen ballen keren bijvoorbeeld terug in het Osse straatbeeld. Net als de bogen en ornamenten met fraaie gotische vormen. Ook het hoekje om verwijzen we naar de oude industrie. Op het deel van de gevel waar geen behoefte is aan ramen, hebben we reliëf in het metselwerk aangebracht. Net zoals vroeger vallen flinke vlakken iets naar achteren.”
Projectarchitect bij Dok architecten
4. Bekroningen
“In de winkelstraten krijgt het bouwwerk een ‘pandenstructuur’, zodat deze gevels overeenkomen met de omgeving. Hiervoor draaien we soms de richting van het metselwerk en passen we verschillende kapvormen toe. Om de afwisseling nóg sterker te benadrukken, wordt het metselwerk op de bovenste verdieping van een aantal pandjes heel licht geschilderd. Hiermee creëren we letterlijk een aantal bekroningen op het Walkwartier. En dus ook op ons werk!”
