Dok’s kunsten: vier unieke gezichten
projectarchitect bij Dok architecten
architect bij Dok architecten
Als Dok architecten één ding niet heeft gedaan, is het zich inhouden. Het resultaat: een juweel op tekening. En zeer waarschijnlijk: het monument van de toekomst. Dok’s kunsten is een driedelige serie, waarin architecten van het Amsterdamse bureau over het ontwerp vertellen. Hun uitleg maakt het Walkwartier nóg bijzonderder.
In deel twee maken Marta Meijer en Luuk de Rouw een fictieve wandeling rondom het bouwwerk. En tussendoor vertellen ze tot in het kleinste detail over de vier hoekgebouwen, elk met hun eigen gezicht.
Hét uithangbord: ‘de klassieke koek’
“Laten we beginnen met de gevel op de hoek van de Molenstraat en de Carmelietenstraat”, begint Marta te vertellen. “Dit wordt hét uithangbord voor het Walkwartier, dat voor een warm welkom aan centrumbezoekers zorgt. Voor het ontwerp hiervan zijn we gestart met een studie over de stadsgeschiedenis, omdat we de schoonheid van het rijke verleden van Oss terug willen brengen. Zeker omdat veel historie is verdwenen door de sloop van een boel bijzondere gebouwen. Aan de hand van foto’s en verhalen raakten we op slag verliefd op één fabriekspand: Koekfabriek de Ster.”
projectarchitect bij Dok architecten
“Dat komt door de sierlijke ronde vormen en de rijkheid in details”, vervolgt Luuk. “Dit maakt het bouwwerk atypisch voor een fabriekspand en daardoor interessant. Veel elementen en materialen komen dan ook terug in de gevel die wij liefkozend ‘de klassieke koek’ noemen. Neem de penanten op de hoeken dia als een ‘spekkoek’ van betonbanden zijn ontworpen, met een rij betonnen ballen erbovenop. Ook de rollagen, de bogen en rondingen in het metselwerk zijn zichtbaar geïnspireerd op de koekfabriek.”
“Achter deze gevel ligt onder andere het auditorium van Het Warenhuis”, gaat hij verder. “De foyer hebben we een prominente plek gegeven en voorzien van veel glas. Dit levert een fraai uitzicht op de Molenstraat op. En buiten kun je de sfeer van binnen al proeven.”
De moderne variant
“Als je de Molenstraat verder inloopt, zie je dat de zijgevel van de klassieke koek doorloopt in een meer gesloten ontwerp”, aldus Luuk. “De verbinding tussen beide delen zorgt ervoor dat er een echt hoekpand staat en geen serie van ‘plakgevels’. Vervolgens kom je via de knikkende en knakkende gevellijn uit bij het tweede hoekpand, aan het Walplein. Dit is ‘de moderne koek’, ook geïnspireerd op Koekfabriek de Ster, maar met een hedendaagse twist. Dit gebouw is open ontworpen en sluit als vanzelfsprekend aan op de Walstraat, want de volledig verglaasde hoek is de beste etalageplek van het Walkwartier.”
“En we creëren zo een fijner plein”, voegt Marta toe. “Het opvallende ‘gezicht’ maakt het Walplein af en verhoudt zich goed tot de bestaande bebouwing. Daar zorgen we overigens overal voor. Loop je bijvoorbeeld over een paar jaar door de Walstraat, dan vormt deze noordelijke gevel een harmonieus geheel met de bestaande winkelpanden. Dit is dankzij de reeks van ‘smalle pandjes’ die we in het ontwerp hebben opgenomen.”
De allure van een herenhuis
Marta: “De derde hoek aan De Wal lijkt op een herenhuis, waarmee het ook wel wat weg heeft van de oude pastorie. Deze is statiger door verticale raampartijen over meerdere verdiepingen, het zadeldak en de opvallende breedte van het pand. Toch hebben we naar een bescheiden uitstraling gezocht, omdat de entree ernaast de meeste aandacht verdient. Aan weerszijden van deze ingang zijn een serie bogen getekend, waardoor het publiek als het ware naar binnen wordt gezogen. Daar gaat het tenslotte om.”
projectarchitect bij Dok architecten
Wel vijftig schetsen
“De laatste kop staat in de bocht van de Carmelietenstraat”, vertelt Luuk. “Het was een behoorlijke zoektocht: we hebben wel vijftig varianten uitgewerkt. Zelfs tijdens de definitieve ontwerpfase is het schetsen niet gestopt, omdat we simpelweg nog niet helemaal tevreden waren. Waarom we zó kritisch waren? Voetgangers en fietsers die van het station komen zien dit hoekgebouw als eerste: een frisse en herkenbare markering van het centrum van Oss.”
“Dit is echt weer een stevig hoekpand”, neemt Marta over. “Geïnspireerd op een gebouw van het complex van Anton Jurgens’ Margarinefabrieken. Het gebouw heeft een heldere driedeling: plint, lijf en kroon, wat voorbijgangers als prettig ervaren. Witte betonbanden zijn een bindend element in de architectuur van het hele project. Samen met het tegenoverliggende pand vormt deze kop de nieuwe toegangspoort naar Oss.”
“Loop je nu weer richting de klassieke koek?”, aldus Luuk tot besluit. “Dan kom je langs de imposante en tegelijkertijd ingetogen woontoren. Collega Pieter Lievense vertelt daar alles over in het laatste deel van deze driedelige serie. Stay tuned…”
Note: Een aantal van deze foto's komen uit het archief van Dok architecten.
